Büyükada, İstanbul Adalar’ının ilçe merkezidir. İki tepeden oluşur. Kuzey taraftaki tepesi İsa Tepesi diğer adıyla Hristos olarak anılır. Güneyinde bulunan Aya Yorgi konumu ise Yücetepe olarak isimlendirilir.
Bizans imparator ve imparatoriçelerinin sürgün yeri, şurada burnumuzun dibinde ama kıymetini bilip, değer vermektense canını acıttığımız Prens Adaları’nın incisi.
Biraz sert bir giriş oldu ama üzgünüm böylesine güzel bir adayı ziyaret etmek bu kadar kolay olmamalı. Elbette herkes gidebilir, gezebilir ama istila eder gibi vapurlardan taşarcasına gitmek ne kadar sağlıklı, ne kadar huzurlu olabilir ki?
Pekala, Marmara’nın göbeğindeki, doğal ve tarihi dokusuyla bizleri kucaklayan Büyükada’yı en güzel, en rahat nasıl gezeriz?
Büyükada’yı ziyaret etmenizi önermediğim dönemler: Bayramlar, seyranlar, resmi tatiller.
O kalabalık, kargaşa, çocuklar…
Gözünüzün önüne gelmiştir tahminen.
Hafta içi rahat gezmek için çok mantıklı. Özellikle öğrenciler, çalışmayan kesim çıkın çıkın gidin. 🙂
Çalışan dostlar, evet sizin sadece hafta sonu izniniz var. Yaz aylarında ziyaret ediyorsanız illa ki kalabalığa denk geleceksiniz ama hiç korkmayın. Herkesin gittiği yoldan gitmezseniz; bilin ki kazanan siz olacaksınız.
Ama hafta sonu olmasına rağmen, Pazar günü yine gezmek için daha uygun. Sabah erkenden motora atlayıp, adanın keyfini çıkarmak bir hayli keyifli olacaktır.
Adada kalmak, ise müthiş bir duygu. O kalabalık komple dağıldığında son vapur düdüğü, martı sesleri ve adanın melodisi insana her şeyi unutturuyor.
Büyükada’da konaklama önerileri
Adalar’da konaklama konusunda en şanslı olduğunuz ada kuşkusuz Büyükada! Büyükada’da konaklayacağınız her bütçeye uygun oteller mevcut. Adanın tarihi dokusunu hissedebileceğiniz harika alternatifler var.
Adada konaklama fikri o kadar keyifli ki… Hele o son vapur gidiyor, ada sokakları sessizliğe bürünüyor ya… Ah işte o zaman insan daha bir keyif alıyor!
Özellikle İstanbul’da yaşayanlar, adalara gidip konaklamayı hiç düşünmez, akıl etmez. Büyük bir çoğunluk için günübirlik gezi durağıdır. Hadi gelin bir farklılık yapıp, bir de bu güzel adalarda konaklayın, işte o zaman ne demek istediğimi daha iyi anlayacaksınız.
Sizlere tavsiye edeceğim ve sizi asla üzmeyecek önerilerim de var elbet:
Büyükada Princess Hotel
Saat kulesinin tam karşısında yani 23 Nisan Caddesi’nin başladığı yerde, Art Deco tarzı ile dikkat çeken ve Büyükada’ya gelenlerin mutlaka önünden geçerek aşına olduğu en güzel otellerindendir.
Gerek işletme, gerek konfor, gerek konum olarak benim ilk tercihim. Princess Hotel, senelerdir aynı kalitede hizmete devam ediyor. İşletme müdürü Dilek Hanım ve yardımcısı Sinem Hanım da her daim güler yüzle karşılayıp, konukların mutlu ayrılması için ellerinden geleni yapıyor.
207 numaralı odası ise tavsiyemdir. Tam köşeleme balkonunda oturup, şarabınızı yudumlamak; akşam üzeri meydanın coşkusu ve kalabalığının dağılıp, bu büyük ada ile baş başa kalıp dertleşmeniz size ne de iyi gelecek!
Büyükada Çankaya Otel
23 Nisan Caddesi’nden minik minik tırmanırken dalıverdiğiniz begonvillerle kaplı sokaklardan birinde karşınıza çıkıyor.
Tamamen ahşap bir bina olduğu için başka bir havası var. Bir ev sıcaklığı var yani. Bahçesi de bir o kadar huzurlu.
Tavsiyem arka bahçeye bakan odalardan birini seçmeniz olacak. Balkonunda oturmak oldukça keyifli.
Temiz, güvenilir ve işletme olarak da kaliteli. Girişteki Atatürk tablosu ile zaten baştan gönlümü fethetti zaten. 🙂
Büyükada Splendid Otel
Büyükada’nın tarihi otellerinden bir diğeri. Dışarıdaki görkem içeride de devam ediyor. Mobilyalar, döşemeler hepsi antika bu nostaljik hava sizi alıp geçmişe götürüyor.
Bu otelde konaklamak için en çok tercih edilenlerden biri. Henüz konaklamak nasip olmadı ama. Bir gün deneyimleyeceğimi umuyorum lakin konaklama ücretleri bir hayli yüksek. Adanın en ihtişamlı oteli olmak sanıyorum bunu gerektiriyor.
Fiyat olarak; Princess ve Çankaya’nın 2 katı desem yeterli bir açıklama olacaktır. 🙂
[related-article id="6517"]
Büyükada’da mutlaka görmeniz gereken yerler
Büyükada Vapur İskelesi: Tahminen burayı görmeme gibi bir şansınız yok. J Daha iskeleye yanaşırken bile mutluluk balonları havalanıyor sol yanımda! Martılar eşliğinde atlıyorum motordan. Adanın minnoş teyze ve amcaları çay bahçelerinde sohbette. Azıcık ilerliyorum ve tarihi yapısı aynen korunan nadir yapılardan Büyükada vapur iskelesi.
Vapur iskelesi, dikkat çeken bir sekizgen yolcu salonuna sahip, kurşun kubbeli binası, 1899 senesinde İzmitli bir mimar olan Mihran Azaryan tarafından tasarlanmış ve bu binanın yapımı 1915 senesinde tamamlanmıştır. Öyle güzel, öyle görkemli ki hemen bir poz almalıyım!
Panayia Kilisesi: Çarşının içinde, bulunan Panayia (Meryem Ana) Kilisesi, Faytonların konumlandığı noktada bulunması sebebiyle ‘Arabacılar Kilisesi’ olarak da biliniyor.
Saat Kulesi: Büyükada’daki o meşhur fotoğrafların baş kahramanından biri! Büyükada denince akıllara gelen ilk görüntülerden biri de muhtemel merkeze konumlanan Saat Kulesi olacaktır.
Splendid Palas Hotel: 23 Nisan Caddesi’ni takip ederken solda devasa ve görkemli Otel Splendid Palas’ı göreceksiniz. 1911 yılında kurulan Splendid, adanın en eski ve en büyük oteli. Otel büyüleyici avlusu, özgün dönem mobilyaları ve eşyalarıyla birlikte, döneminin zarifliğini hala yansıtıyor.
Surp Astvazazin Verapohum Ermeni Kilisesi: Meydanı geçtiniz, sağ yoldan ilerleyip, begonvillerin içinden tırmanırken bir anda karşınıza çıkacak.
1858 yapımı bu kilise, heybetiyle sizi selamlayacaktır.
Ayios Dimitrios Rum Ortodoks Kilisesi: İstanbul Büyükada’da Alaçam sokakta yer alan bu kilise 1856 yılında inşa edildi. 1999 yılındaki depremden büyük zarar görmüştü. 2010 yılında yeniden tamir edilerek tekrar hizmete açıldı. Kilise doğu ve batı ekseninde inşa edilmiş. Kilise bir avlu içinde yer alır.
Yücetepe: Adalar’ın en yüksek tepesi, Büyükada’nın güneyinde yükselen Yücetepe’dir. Buraya çıkabilen herkese madalya takılmalı. 🙂 Yüksekliği 202 m.
Aya Yorgi: 23 Nisan’da ne yapılır? Aya Yorgi tepesine tırmanılır tabii ki de! HAAAYIR! Allahaşkına arkadaşlar, canınıza susamadıysanız 23 Nisan’da gitmeyin. 🙂
Evet doğru 23 Nisan Aziz George Günü. Ortodoks mezhebinde 23 Nisan, Yorgo’ların “isim günü” olarak kabul ediliyor. 24 Eylül ise Hz. İsa’nın havarisi Paulus’un yaydığı yeni dine kendini adayan ve defalarca öldürülmeye çalışılsa da mucize sonucu kurtulan Aya Thekla’nın anıldığı tarih. Bu tarihlerde Aya Yorgi’ye giden yolu çıplak ayakla ve hiç konuşmadan takip edenlerin yarı hacı olduğuna inanılıyor. Yokuş boyunca bir yığın ip göreceksiniz. Efsaneye göre hayallere ulaşmanın 2 yolu var. İlki, efsanedeki gibi yalın ayak, konuşmadan yürümek. İpi kiliseye kadar koparmadan çıkabilirseniz de dileğiniz gerçek olur.
Efsaneye göre;
Aya Yorgi, bir çobanın rüyasına girmiş ve kiliseye uzanan yolu tırmanmasını, minik çan, çıngırak sesleri duyduğu yerde durup kazmasını söylemiş.
Başta rüyayı önemsemeyen çoban, üç gece üst üste aynı rüyayı görünce azize kulak vermiş. Muhtemelen yoksulluktan çıplak ayakla yürümeye başlamış ve yine muhtemelen yalnız olduğu için konuşmadan kilise yolunu tırmanmış.
Çoban kiliseye yaklaştığı anda, azizin rüyasında bahsettiği çan seslerini duyunca o noktada durmuş ve toprağı kazmış. Kazdıkça her biri gömüldüğü günkü kadar yeni görünen bir takım kutsal objeler bulmuş.
Adakule Gözlem Evi: Aya Yorgi Kilisesi yokuşunu tırmanırken Hızır-İlyas tepesine döner yani hemen sağa saparsanız düzlükten ilerleyince Gözlem Evine ulaşırsınız. Büyük umutlarla gittiğim, ahşap görünümüyle hayal ettiğim gözlem evi maalesef eski görünümünde değil. Yıkıp aslına uygun olmayan şekilde betonu dikmişler.
Ama üzülmeyin adanın harika fotoğraflarını çekmek için güzel bir yol…
Aya Yorgi Rum Manastırı:
Yokuş bitti derin bir nefes al hadi! Sağına soluna bakmadan dümdüz ilerle ve Rum Manastırına giriş yap.
Geçmişi 1000 yılı aşan bir manastır. Rivayete göre kilise, M.S. 963’te Bizans
İmparatoru Nikiforos Fokas zamanında inşa edilmiş.
Burada mum yakıp dileğinizi yazıp dilek kutusuna da atabilirsiniz. Hayaliniz gerçekleştiğinde şeker dağıtmanız veya yağ bağışlamanız da mümkün. Eskiden elektrik olmadığı zamanlarda, kiliseye kandiller için yağ bağışlanması gelenekmiş.
Hristos Manastırı (İsa Tepesi) : Büyükada’nın en yüksek ikinci tepesinin üzerinde bulunuyor.
Büyükada Rum Yetimhanesi: Eğer ki aralardan derelerden gitmediyseniz nerede olduğuna dair ufak bir fikriniz yoktur. Çünkü İsa Tepesi’nde ormanlık alanın çevrelediği bir noktada konumlanıyor. İçime dert olan da; bu muhteşem yapıya çok fazla yaklaşamamak.
1898 yılında Kont Moris Bostari başkanlığındaki bir Fransız şirketi tarafından gayet geniş inşa edilen bu bina aslında bir otel olarakdüşünülmüş fakat hükümetten ruhsat alamayınca satılığa çıkartılmış. Bunu fırsat bilen, o zamanın patriği III. Yoakim gayet zengin ve hamiyetli bayan Eleni Zarifi’yi ikna edip binayı, Fransız şirketinden 3,700 altına satın almış. Bayan Zarifi, bu meblağın üstüne 1,000 altın daha ekleyerek binayı bir yetimhanenin ihtiyaçlarına göre düzenlettirip, yangın tehlikesine karşı da mermer merdivenli bir kule yaptırmış. Devir teslim 1902’de yapılmış, çıkarılan bir fetva ile Rum Yetimhanesi’nin bundan böyle, Büyükada’da bulunan bu binada faaliyete başlamasına izin verilmiş.
Troçki’nin Evi: Troçki’nin evi, Çankaya Caddesi’nden kuzey sahiline uzanan Hamlacı Sokağı’nda, bakımsız bahçesi içerisinde ayakta durmaktadır.
Lunapark Meydanı: Aya Yorgi’ye tırmanmadan önce vardığınız göbek, aynı zamanda faytonların park halinde durduğu noktanın adı: Lunapark Meydanı. Hemen köşede bir cafe-restaurant ve çitlerle çevrili 4-5 eşek bulunuyor. Binip tur atanı görmedim ama eskiden adada eşek turları da yapılırmış. Sanırım fotoğraf meraklıları için turistik bir aktivite.
Büyükada Hamidiye Camii: Tepelerde dolaşıp günün sonunda Büyükada İskelesi‘ne doğru inerken bir çok güzel konak ve tarihi ev göreceksiniz. Önceleri bir Rum Okulu olarak yapılmış sonrasında yine Sultan Abdulhamit’in emriyle restore edilerek yanına hoş bir minare eklenmiş bu cami, hem ayrıcalıklı yapısıyla hem de hoş bahçesiyle Büyükada Gezi rehberi listesinde yer almayı çoktan hak ediyor.
Adalar Vakfı – Çelik Gürsoy: Büyük turu bitirdikten sonra çarşıya inerken, müzik sesi duyup, müziğe doğru ilerliyorum. Güzel bahçeyi süslemişler, Çello çalan bir genç ve etrafını donatan hayranlıkla dinleyen insanlar. Evet bir sergiye denk gelmek oldukça hoş oldu. Sergi de oldukça manidardı. Yok olan yeşil, üst üste konan betonlar.
Büyükada’da ne yiyip, ne içelim?
Ada Kahvaltı: Büyükada’nın en tatlı, en özel mekanı diyebilirim. Yahu alt tarafı kahvaltı ne abartıyorsun diyenler olacaktır. Evet haklısınız, ben dışarda kahvaltı etmeyi dahi sevmem ama bu cümleyi kuruyorum düşünün. 🙂 2 kardeşin işlettiği bu hoş mekanda; kardeşlerden Ayşen Hanım mutfağın kahramanı.
Elinin lezzetiyle harmanladığı ürünler soframıza birer birer geliyor. Özellikle sıcacık ev poğaçası çok lezzetli. Beyaz peyniri Biga’dan. 2 çeşit zeytinleri Ayvalık’tan. Hellimi, eski kaşarı hepsi mis gibi. Geri kalan her şey de emekle sevgiyle yapılmış. Sınırsız kahvaltı kişi başı 38 TL. Yok benim reçelim, peynirim bitti diye de üzülmüyorsun isteyince getiriyorlar. Bu menüyle 10 saat acıkmanıza imkan pek yok. Ben dışarısında oturdum, böylesine memnun kalacağımı da tahmin etmiyordum. Sizin de beğeneceğinize eminim.
Cafe Spitz: Büyükada’nın tarihi otellerinden biri olan Splendid’in ön bahçesinde onu göreceksiniz. Adada güzel bir kahve içmek istiyorsanız buyrun. Çok iddialı ve başarılılar. Eğer günübirlikçiyseniz; kahvaltı sonrası ya da gün batımında gidebilirsiniz. Adada kalıyorsanız bırakın akşam gidin. Ama akşam da öyle kalabalık öyle kalabalık ki; gelen “ayakta da dururum yeaa” diyip dikiliyor. Adalıların kahve keyfi yapabildiği ender noktalardan biri. Yer bulur da oturma şansı yakalarsanız ve mutfaklarında mevcut ise; havuçlu keki deneyebilirsiniz. Gerçi bana göre biscottisi bile enfes-i şahane. 🙂 Neyse burayı not alalım dostlar muç!
Büyükada Loc’Ada: Büyükada’nın en iyi manzaraya sahip mekanlarından biri. Masa, mekan, atmosfer olarak da oldukça etkileyici. Kadayıflı karides ve kalamarın tadı damağımda kaldı. Şöyle huzurla, Yunan müzikleri eşliğinde manzaraya dalmak istiyorsanız buyrun.
Yücetepe Kır Gazinosu: 1978’de İsmail Kulak tarafından kurulan bir aile işletmesi olan açık lokantada, kırmızı şarap, meze, patates-köfte-meze gibi aperatif yiyecekler servis edilir. Yüce Tepe’nin doruğundan görünen ve tüm adalar ve Marmara Denizi’nin Asya kıyılarını içine alan manzara muhteşemdir. Aya Yorgi tepesinde yer alan bu salaş restoranda soluklanmak şart. O azap yokuşunu tırmanmışım kendimi ödüllendirmeyeyim mi? Büyükada denince mutlaka yapılacaklar listemde mutlaka bira-patates ikilisi var. Tabi şarap da var! Köfte de. Ah paçangası da çok iyi be! Acaba gün batımını abartıp rakıya mı geçsek? Usta ben bir de kızartma alayım. Mezeler de gelsin…Bütün masaların manzarası güzel ama o küçük binanın çevresindeki masalardan en köşedeki var ya! İşte o EF-SA-NE! (Gebze’den Boğaz’a kadar her yeri görebilen tek masa.) Kalabalık çoksa self servis, şansınız varsa sakin bir ana denk geldiyseniz garson arkadaşlar hizmet ediyor. Fiyatlar da Ada kazıkmasyonluğunu düşünecek olursak gayet uygun.
Bahçede Sinek: Büyükada’nın en cool mekanı diyebilirim. E tabii sahipleri de bir o kadar! İki kız kardeş tarafından işletilen Büyükada’daki bu cafenin arka tarafında duran müthiş ev de kendilerininmiş efendim. Bayıldım! Kahvaltı için çok önerilmiş ama ben bir soluklanıp ufak bir şeyleri tatmak için geldim. Parmesan çıtırı deneyin.
Limonatası tavsiye edildiği kadar başarılı. Bir de çilekli turtası var ki mmmm! Nerede diye soracak olursanız maden yolu üzerinde. Rum Yetimhanesi’ni gördükten sonra burada bir mola verebilirsiniz.
Dondurmacı Yunus: Adanın en güzel dondurması tartışmasız Yunus! Herkes Prinkipo’da kuyruk oluşturur o daha kremamsı dondurmadır. Yaşar Usta’nın dondurmalarını bilir misin? İşte Yunus’ta sorbe tarzı içini serinleten hafif dondurmalarıyla nam salmıştır. Çünkü senelerdir adada, el arabasıyla gezip, dondurmayı külahta gül şekli vererek sunuyor. Böyle bir sunumdan sonra etkilenmemek elde mi? Dondurmacı Yunus’u bulacağım diye bir strese de giriyor insan. Hayır ada da kalabalık ya yetmezse, ya biterse diye Aya Yorgi’den nasıl indiğimi bilmiyorum. 😀
Peki nasıl bulacağız Dondurmacı Yunus’u diye soracak olursanız: Su Sporları Klübü ya da Anadolu Kulübü’nün önünde onu bulabilirsiniz. Dondurmayı her gün büyükadadaki evlerinde yaparlar. Çok çeşit beklemeyin. Dondurma çeşitleri limon, vişne, şeftali, çikolata ve kaymakla sınırlıdır. (Yaz aylarında kavunlu da yapıyor. ) Bu arada bir sonraki hafta sonu Dondurmacı Yunus’u, Burgazada’da gördüm. Arabaya nasıl koştuğumu bilmiyorum. Adamcağız da şaşırdı. Meğer kardeşiymiş. Her adaya bir kardeş gidiyor. Hepsi güler yüzlü. Hepsi kibar. Çok uzattım biliyorum. Mutlaka deneyin.
Turşucu Ali: Senelerdir Büyükada’da değişmeyenlerin başında gelen bir diğer şey de; saat 5 olduğunda meydanda gezinen turşucudur. Turşucu Ali abiden, 1 bardak turşu yemeden dönmem!
Fıçı: Olmazsa olmazlarımda biri! Adaya gelmişim; kalamar, midye keyfini başka nerede yapacağım? Ay bir de patates cipsi. Hani şu şarküterilerde şeffaf poşette, satılanlardan. 🙂 Kalabalık sevmiyorum, normal şartlarda hiçbir güç beni böyle önünden sürekli bir yığın insanın geçtiği restoranda oturtamaz ama Fıçı başka! Akşam 7-8 gibi gider çömerim. Büyükada’nın meydanını coşkusunu seven bir ben miyim.
Büyükada Börek Pasta Fırını: Efendim meydandaki saat kulesinden sola dönüp çarşıya girdiğinizde sağda karşınıza çıkan önü renkli iskemlelerle kaplı ufak pastane. Rum usta Nikomondi tarafındna açılmış, Hüseyin amca da onun yanında çırak olarak 15 yıl çalışmış. Ya ben burada kendimi kaybediyorum. Nikomondi, seneler sonra Hüseyin amcaya devretmiş dükkanı. Hala Rum-Ermeni geleneği olan kalçunyayı burada bulabilirsiniz. Kalçunya ne be! diyebilirsiniz. İçinde incir olan bir kurabiye türü. Adadayken yediklerimi bırakın bir de koca poşeti dükkandaki tatlı-tuzlularla dolduruyorum. Neyi önereyim ki; patlıcalı poğaçaya ne dersiniz?
Kremalı böreği tadabilirsiniz. Ben çok beğendim ama eşim biraz yağlı buldu. Gerçi o kıymalı börek tutkunu 1,5 porsiyon yedi galiba. 😀 İlaveten lokumlu kurabiye, portakallı ve bademli şose de tadalım olur mu? Hadi afiyet olsun! 😀 (500 kilo oldum)
Dolci Café: Adanın ağır toplarındandır kendileri, hamur işi olayında zirveyi oynar ama benim her daim favorim o lezzetli kaşarlı tostları. Evet inanın bazen sadece adaya bu yüzden gidiyorum…
Tatlış teyze ve amcaların her daim olduğu, ada halkının pek sevdiği bir yerdir. Adaya yolunuz düşerse mutlaka o güzel lezzetlerden tatmalısınız.
Akasya Restaurant: Büyükada’daki cool mekanlardan biri. Menüsü de oldukça geniş. Keyifli gözüküyordu. Açıkcası bizim uğrayacak vaktimiz olmadı. 🙂